Endokrynolog to lekarz specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu zaburzeń hormonalnych, czyli wszelkich nieprawidłowości w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych (wewnątrzwydzielniczych). Hormony to substancje chemiczne produkowane przez gruczoły, które regulują wiele kluczowych procesów w organizmie, takich jak metabolizm, wzrost, dojrzewanie płciowe, cykl menstruacyjny, nastrój, ciśnienie krwi, poziom cukru we krwi i wiele innych. Gdy równowaga hormonalna zostaje zaburzona, może to prowadzić do rozwoju różnych chorób, często trudnych do zdiagnozowania bez specjalistycznej wiedzy.

Jakie narządy i układy obejmuje endokrynologia?
Endokrynolog zajmuje się przede wszystkim chorobami takich gruczołów, jak:

• tarczyca i przytarczyce,

• przysadka mózgowa,

• nadnercza,

• trzustka (w kontekście wydzielania insuliny),

• jajniki i jądra (hormony płciowe).

Z jakimi objawami warto udać się do endokrynologa?

Objawy zaburzeń hormonalnych są często niespecyficzne i mogą być mylone z innymi dolegliwościami, dlatego warto zachować czujność. Do najczęstszych symptomów, które mogą sugerować konieczność konsultacji endokrynologicznej, należą:

• Nagłe zmiany masy ciała – znaczny przyrost lub spadek masy ciała bez wyraźnej przyczyny.

• Zmęczenie i osłabienie – przewlekłe uczucie zmęczenia mimo odpoczynku.

• Zaburzenia miesiączkowania – nieregularne, zbyt rzadkie lub zbyt obfite miesiączki.

• Problemy z płodnością – trudności z zajściem w ciążę lub poronienia.

• Trądzik, nadmierne owłosienie, wypadanie włosów – objawy wskazujące na zaburzenia hormonalne, zwłaszcza u kobiet.

• Wahania nastroju, depresja, drażliwość – hormony wpływają również na psychikę.

• Zaburzenia snu – trudności z zasypianiem, nadmierna senność.

• Zimne dłonie i stopy, nietolerancja zimna lub ciepła – typowe dla problemów z tarczycą.

• Kołatanie serca, nadciśnienie tętnicze – mogą wskazywać na nadczynność tarczycy lub problemy z nadnerczami.

• Cukrzyca lub stan przedcukrzycowy – leczenie zaburzeń wydzielania insuliny.

• Zaburzenia wzrostu u dzieci i dojrzewania płciowego – np. opóźniony lub przyspieszony rozwój.

Jak wygląda wizyta u endokrynologa?

Podczas pierwszej wizyty endokrynolog przeprowadza dokładny wywiad lekarski, zadając pytania o objawy, historię chorób, tryb życia, a także choroby w rodzinie. Następnie może zlecić badania laboratoryjne (np. TSH, FT3, FT4, poziom kortyzolu, glukozy, insuliny, prolaktyny itp.) oraz badania obrazowe (np. USG tarczycy, rezonans przysadki). Na podstawie wyników lekarz ustala diagnozę i plan leczenia – może to być terapia farmakologiczna, zmiana stylu życia lub w niektórych przypadkach – leczenie operacyjne.